Het eerste leerjaar in België is een spannende tijd voor kinderen, want hier beginnen ze met het leren lezen en schrijven. Voor ouders is het vaak een bijzondere ervaring om te zien hoe hun kind de eerste woorden leert en steeds beter begrijpt hoe taal in elkaar zit. Maar wat zijn de eerste woorden die kinderen in het eerste leerjaar leren, en hoe kun je als ouder helpen om dit proces te ondersteunen? In dit blogbericht bespreken we wat je kunt verwachten in het eerste leerjaar en geven we praktische tips voor thuis.
Wat Leren Kinderen in het Eerste Leerjaar?
In het eerste leerjaar maken kinderen de overgang van spelen naar leren lezen en schrijven. De focus ligt in de eerste maanden vooral op de herkenning van klanken en het vormen van eenvoudige woorden. Dit proces begint met de introductie van letters en het leren van klanken die kinderen al kennen uit de kleuterschool. Vervolgens leren ze hoe deze klanken samenkomen om woorden te vormen.
Veel scholen gebruiken de methode veilig leren lezen of vergelijkbare leesmethodes, waarin kinderen door middel van klankgroepen en eenvoudige woorden stap voor stap leren lezen. Voorbeelden van de eerste woorden zijn:
- maan
- roos
- vis
- boot
- pop
Deze woorden zijn kort, duidelijk en bestaan uit klanken die de kinderen al snel kunnen herkennen en uitspreken. Het is een proces van herhaling en oefening waarbij kinderen steeds meer zelfvertrouwen krijgen in het lezen.
Hoe Worden de Eerste Woorden Geleerd?
In het eerste leerjaar draait het allemaal om het ontdekken van klanken en letters. Kinderen leren eerst individuele klanken zoals “m”, “aa” en “n”, waarna ze deze combineren tot woorden zoals “maan”. Dit gebeurt stapsgewijs en met veel herhaling, zodat de kinderen de logica van klanken en woorden beter begrijpen.
Naarmate het schooljaar vordert, worden de woorden langer en gecompliceerder. Na de eerste eenvoudige woorden zoals “pop” en “vis” komen woorden als “boom” en “neus”, waarin kinderen leren omgaan met medeklinkercombinaties en lange klanken.
Hoe Kun Je Thuis Helpen met de Eerste Woorden?
Als ouder kun je een actieve rol spelen in het ondersteunen van je kind bij het leren lezen. Er zijn verschillende manieren om dit op een leuke en speelse manier thuis te doen. Hieronder geven we enkele praktische tips om thuis te helpen met de eerste woorden eerste leerjaar.
1. Lees Elke Dag Samen
Dagelijks samen lezen is een van de meest effectieve manieren om je kind te helpen bij het leren van nieuwe woorden. Begin met eenvoudige prentenboekjes die aansluiten bij het niveau van je kind. Zoek naar boeken die woorden bevatten die je kind op school leert, zodat ze deze herhaaldelijk tegenkomen en beter onthouden.
Tip: Maak lezen een vast onderdeel van de dagelijkse routine. Lees bijvoorbeeld elke avond voor het slapengaan samen een boekje. Je kunt beginnen met voorlezen, en je kind laten meehelpen door de eenvoudige woorden zelf te laten lezen.
Tip 2: Ga samen naar de bibliotheek en laat je kind zelf boeken uitkiezen. Dit maakt lezen leuker en motiveert je kind om verder te lezen. Een bekende reeks is bijvoorbeeld de boeken van Vos en Haas.
2. Gebruik een Klein Whiteboard
Een leuke en gemakkelijke manier om woorden te oefenen, is door een klein whiteboard te gebruiken. Schrijf ’s ochtends bij het ontbijt of ’s avonds voor het slapengaan enkele woorden of letters op die je kind moet lezen. Dit kan een speelse manier zijn om hun leesvaardigheid te verbeteren.
Voorbeeld: Schrijf de letters “m”, “v” of “p” of de woorden “maan”, “vis” of “pop” op het whiteboard en laat je kind deze hardop lezen. Naarmate ze beter worden in lezen, kun je steeds moeilijkere woorden toevoegen. Een whiteboard kun je eenvoudig en goedkoop vinden bij winkels zoals de Action.
3. Maak van Lezen een Spelletje
Kinderen leren het best als ze plezier hebben, dus maak van lezen een spel. Je kunt eenvoudige spelletjes doen zoals woordbingo of flitskaarten gebruiken om nieuwe woorden te leren. Dit maakt het leren niet alleen leuker, maar helpt ook bij het ontwikkelen van een positieve associatie met lezen.
Spelidee: Maak flitskaarten met de eerste woorden die je kind leert. Laat je kind de kaarten omdraaien en de woorden zo snel mogelijk lezen. Beloon hen met een sticker of een klein compliment wanneer ze het goed doen.
4. Oefen Schrijven
Naast lezen is het ook belangrijk om te oefenen met schrijven. In het eerste leerjaar leren kinderen hoe ze de letters van hun eerste woorden netjes kunnen opschrijven. Thuis kun je je kind helpen door elke dag even te oefenen met schrijven.
Tip: Geef je kind een speciaal schriftje waarin ze hun eerste woorden kunnen opschrijven. Begin met eenvoudige woorden zoals “maan” en “vis” en breid dit langzaam uit naar langere woorden zoals “boom” en “neus”.
5. Speel Woordpuzzels
Woordpuzzels zijn een leuke en effectieve manier om kinderen te helpen bij het herkennen van woorden. Door middel van woordzoekers of kruiswoordraadsels leren kinderen spelenderwijs nieuwe woorden.
Tip: Maak je eigen woordpuzzels met de eerste woorden die je kind leert. Dit kan gemakkelijk online of met pen en papier.
Woordenlijst voor het Eerste Leerjaar: Wat Kun je Verwachten?
In de eerste maanden van het eerste leerjaar leren kinderen vooral korte, eenvoudige woorden. Hieronder vind je een lijst van woorden die kinderen in deze fase vaak leren:
- maan
- roos
- vis
- boom
- pop
- neus
- deur
- sok
- huis
Deze woorden bestaan meestal uit één of twee lettergrepen en bevatten klanken die voor kinderen makkelijk uit te spreken zijn. Naarmate het schooljaar vordert, worden de woorden langer en leren kinderen meer complexe klankcombinaties.
Conclusie: Hoe Ondersteun Je je Kind bij het Leren van de Eerste Woorden?
De eerste woorden eerste leerjaar vormen een belangrijke basis voor de verdere ontwikkeling van je kind op het gebied van lezen en schrijven. Door thuis op een speelse manier te oefenen, kun je je kind helpen om zelfvertrouwen op te bouwen en leesplezier te ontwikkelen.
Zorg ervoor dat je regelmatig samen leest, maak gebruik van handige hulpmiddelen zoals een whiteboard of flitskaarten, en betrek je kind actief bij het leerproces. Of het nu gaat om het samen lezen van een boekje of het oefenen van schrijfvaardigheden, je betrokkenheid als ouder kan een groot verschil maken in het leren van de eerste woorden.